14 augustus 2024

Terugblik op bijeenkomst ‘Faro en erfgoedparticipatie’

‘Stel de mens en de samenleving en hún relatie met erfgoed centraal.’

Het Verdrag van Faro is in 2005 opgesteld door de Raad van Europa. De basisgedachte van het Verdrag van Faro is dat cultureel erfgoed een fundamentele waarde heeft voor de samenleving en dat het beschermen en bevorderen van dit erfgoed niet alleen een culturele maar ook een sociale, economische en politieke dimensie heeft. Het verdrag stelt erfgoedparticipatie centraal, benadrukt de maatschappelijke waarde van erfgoed en stuurt aan op actieve deelname van erfgoedgemeenschappen in het erfgoedveld. Nederland heeft op 10 januari 2024 jl. het Verdrag van Faro ondertekend. Hoe geven we hier uitvoering aan en slaan we de brug tussen de ambtelijke systeemwereld en de leefwereld van betrokken inwoners?

Machteld Linssen (RCE) gaf een toelichting op het Faro-gedachtegoed, gaf concrete voorbeelden van al bestaande initiatieven die daarin passen en nodigde de deelnemers uit om na te denken over wat erfgoed is en wat juist niet. Wat (cultureel-, immaterieel-, natuurlijk-) erfgoed is, kan variëren afhankelijk van de context, cultuur en tijd.

In de presentatie van Liesbeth van de Wetering (provincie Groningen) stond de participatieleidraad centraal die door de provincie Groningen is ontwikkeld. Hoe kun je als overheid waardevolle invulling geven aan participatie en wat zijn de democratische waarden die hieraan ten grondslag liggen?

Het perspectief van bewoners met een plan stond centraal in de presentatie van beeldend kunstenaar Anne Hilderink grondlegger van het burgerinitiatief coöperatie Klooster&Buren, in de voorhoede van wat we nu erfgoedparticipatie zouden noemen. Als beslissende succesfactoren in het proces noemde zij het werken vanuit gedeelde waarden: de liefde voor de plek (een uniek voormalig kloosterterrein in het hart van het dorp Kloosterburen), denken vanuit je kracht en het benutten van aanwezige talenten van mensen in het dorp en daarbuiten, je beslissingen baseren op gedegen onderzoek en het hebben van een lange adem.

De bijeenkomst ‘Faro en erfgoedparticipatie’ werd op 27 juni jl. georganiseerd in de Nicolaaskerk te Kloosterburen voor erfgoed- en participatieambtenaren van de Groninger gemeenten door Libau Steunpunt Cultureel Erfgoed en Erfgoedpartners in samenwerking met de RCE.

Foto gemaakt door Joost Vrieler